Hreyfiafl hugmynda – mótorinn í miðborginni

– Listasafn Reykjavíkur –

Fyrir 20 árum voru tekin stór skref í íslenskum myndlistarheimi með opnun Listasafns Reykjavíkur í Hafnarhúsi. Gamla vörugeymsluhúsinu við höfnina í Reykjavík var breytt í glæsilegt listasafn af arkitektastofunni Studio Granda. Stórar hugmyndir tóku flugið, Erró eignaðist samastað og hugmyndir samtímalistamanna fengu nýja vængi við áður óþekktar aðstæður í reykvísku samhengi. Ný tækifæri sköpuðust til að kynnast fjölbreytileika myndlistar og borgarmenningin teygði sig í átt að hafnarsvæðinu. Hér var stigið fyrsta skrefið í þá átt að glæða hafnarsvæðið nýju lífi en þar hefur á síðustu árum verið iðandi mannlíf. Listasafn Reykjavíkur í Hafnarhúsi er því ekki lengur landnemi á jaðrinum heldur hreyfiafl í hjarta miðborgarinnar. 

Við opnun safnsins opnuðust nýir möguleikar fyrir Reykvíkinga og gesti þeirra til að upplifa fjölbreytta myndlist í áhrifaríku umhverfi en áhrif starfseminnar hafa náð langt út fyrir veggi Hafnarhúss og til listamanna og skapandi einstaklinga þar sem tækifæri og áskoranir urðu fjölbreyttari. Sýningarsölunum sem safnið hafði til afnota fjölgaði með áður óþekktum möguleikum á margvíslegum sýningum og spennandi umgjörð fyrir sköpunarverk listamanna. Kveikjan að safninu í Hafnarhúsi var listaverkagjöf Errós til Reykjavíkurborgar og eru verk hans að jafnaði aðgengileg í húsinu. Tilkoma Hafnarhúss hafði líka áhrif á tækifæri Listasafns Reykjavíkur til að sýna önnur verk úr safneigninni og til dæmis skapaðist tækifæri til að hafa verk Kjarvals ætíð aðgengileg á Kjarvalsstöðum. Svo hafði ekki verið áður þar sem Kjarvalsstaðir höfðu fram að því verið í mjög stóru hlutverki sem sýningarstaður lifandi listamanna. Þannig er því vissulega enn háttað en nú er Kjarval þar í mikilvægu hlutverki og sýningar sem tengja sögu og samtíma myndlistarinnar setja svip á starfsemina. Í Ásmundarsafni eru verk Ásmundar Sveinssonar aðgengileg í einstakri safnbyggingu sem er í raun sjálfstætt listaverk og kennileiti í borginni. Safnið, í þessum þremur safnbyggingum, er lifandi og framsækinn vettvangur þar sem tækifæri gefst til að kynnast fjölbreytileika myndlistar í nútíð og fortíð.

Ein og hálf milljón gesta

Á þeim 20 árum sem liðin eru frá opnun safnsins í Hafnarhúsi hefur meira en 1,5 milljón manna sótt þar sýningar og viðburði. Aðsókn hefur aukist jafnt og þétt og hefur á síðustu árum farið yfir 100.000 gesti árlega. Safnið hefur starfað með meira en 200 listamönnum, innlendum og erlendum, að sýningum á listaverkum sem mörg hver komu þar fyrir almenningssjónir í fyrsta sinn. Settar hafa verið upp eftirminnilegar sýningar sem bæði hafa hlotið mikla umfjöllun og gríðarlega aðsókn en líka mikilvægar sýningar sem farið hafa lægra en skipt miklu máli í samhengi myndlistarinnar. 

Vettvangur nýsköpunar

Listasafn Reykjavíkur í Hafnarhúsi er vettvangur nýsköpunar í myndlist. Þar eru gerðar tilraunir með nýja miðla, rýmið er listamönnum áskorun og þar eru hugmyndir hlutgerðar með eftirtektarverðum hætti. Gestir safnsins hafa fundið þar vettvang sem bæði nærir og oft ögrar en líka mikilvægan viðkomustað í vaxandi miðborg. 

Allir tvítugir fá árskort að gjöf

Til þess að halda upp á 20 ára afmælið á þessum fordæmalausu tímum höfum við ákveðið að gefa öllum tvítugum Reykvíkingum, fæddum árið 2000, árskort í Listasafn Reykjavíkur og geta þeir sótt kortin sín í Hafnarhúsið fram til 19. apríl sem er formlegur afmælisdagur hússins sem listasafns. Til hamingju með 20 ár í Hafnarhúsi.

Ólöf Kristín Sigurðardóttir, safnstjóri Listasafns Reykjavíkur.